‘Ik denk dat dit boek je kan helpen om beter te begrijpen wat er is gebeurd.’ Mijn psycholoog zei het na een EMDR-sessie. Hij raadde een boek aan van één van zijn collega’s. Ik begreep namelijk niet waarom ik niks had gedaan. Jarenlang had ik aan zelfverdedigings- en vechtsport gedaan. Waarom had ik niet gevochten? Waarom was ik bevroren?

‘Ga het maar lezen, dan hebben we het er volgende week over.’

Over Verlamd van angst

De schrijfster van het boek, Agnes Minnen is psycholoog en expert op het gebied van PTSS en angst. Maar je hoeft bij haar geen klinisch boek te verwachten. Verlamd van angst is een boek waar theorie wordt gecombineerd met verhalen van survivors. De verhalen zijn puur en komen binnen. Misschien wel extra doordat de verhalen zo dichtbij mij liggen.

In het boek legt ze uit op welke drie manieren je kunt reageren als je een een (levens)bedreigende situatie komt. Eerst zul je proberen te vluchten. Letterlijk wegrennen om uit de situatie te gaan. Als dat geen optie is, omdat je bijvoorbeeld opgesloten zit. Om maar iets te noemen, ga je kijken of je kunt vechten. Je tegenstander letterlijk van je afslaan. Als dat niet lukt zul je als een stokstaartje je stil houden in de hoop dat je niet gezien wordt. Oftewel, je bevriest.

Dit proces gebeurd in een paar seconden in je brein. Je kunt hier niet over nadenken zelfs als je het zal willen. Je brein en je lijf bepalen voor jou wat de beste oplossing is. Dit om van één ding zeker te zijn, dat je de situatie zult overleven.

In therapie

Hoewel ik nu beter begreep hoe het mechanisme in mijn hoofd had gewerkt, had ik er eerlijk gezegd niks aan. Waarom had ik niet gevochten? Dat had ik toch makkelijk moeten kunnen. Een week later zat ik daarom ook vol frustratie bij mijn psycholoog. ‘Ik snap het niet. Waarom ben ik bevroren? Met die vraag startte wij een nieuwe EMDR-sessie. In de sessie gingen we terug naar het moment waarin ik bevroor. Het moment waarop ik meermaals ‘nee’ zei en als gevolg hij zijn handen om mijn keel duwde. Stap voor stap gingen we de situaties af.

Was vluchten een optie? Nee, het gebeurde immers in mijn eigen huis dus er was geen plek om naar te vluchten. Als ik (naakt) de straat op was gerend, was er een punt gekomen dat ik weer naar binnen had gemoeten. Wat als hij mij daar had staan opwachten? De waarheid gebied me te zeggen dat ik dan waarschijnlijk in een veel slechtere situatie terecht was gekomen.

Maar waarom had ik dan niet gevochten? Hier zat sowieso een praktisch probleem. Hij lag bovenop mij en ik kon hierdoor minder kracht gebruiken. Op het moment dat hij zijn handen om mijn keel had gedaan en ik mij had verzet. ‘Ik had het dan niet na kunnen vertellen.’ Het was het antwoord op de waarom. Je lijf was bezig met overleven.

En hoewel ik toen haatte dat ik nog leefde, ben ik nu dankbaar. Mijn lijf beschermde mij. Ze deed precies wat ze moest doen.

In dit artikel is gebruikt gemaakt van affiliatiemarketing. De betekent dat wanneer je een van de links gebruikt ik hier een kleine vergoeding voor krijg.